Als je een opstelling alleen doet, zonder begeleider, raad ik je aan om per keer dat je invoelt, alles op te schrijven, en eigenlijk nog veel vaker. Als je alleen bent is er niemand die jou eraan kan herinneren om dit of dat nog eens na te gaan. Dat ga je anders niet onthouden.

Opschrijven helpt ook om goed waar te nemen. Je bent gewoon aan het zijn in een opstelling en dan valt niet alles meteen op. Heb een pen en papier bij de hand. Zelf sta ik bij invoelen op een plek in de ruimte en dat is meestal niet bij de tafel. Ik loop om de haverklap naar de tafel als ik weer iets heb opgemerkt dat in mij opkomt of dat ik doe, en schrijf dat meteen op. Iedere keer daarna loop ik weer terug naar het papiertje waarop staat wat ik ben aan het invoelen, en pak de steen die erbij ligt weer op.

Bij opstellingen werk ik graag met stenen. Als je alleen een opstelling doet, is dat extra waardevol want het is een mooie bron van informatie. Want wat doe je met die steen? Ieder zal vast een neutrale ‘ik heb de steen vast’ houding hebben. Maar wat als je er iets anders mee doet? Dat heeft betekenis. Wat je met de steen doet heeft ook bij andere opstellingen betekenis, daarom heb ik altijd graag een steen erbij. Voor alles wat je representeert of invoelt pak je een aparte steen. Na afloop ontsla je de steen van zijn taak en bedank je de steen.

Als je alleen een opstelling doet met meerdere elementen die samen een systeem vormen, is het een goed idee jezelf voor te nemen er sowieso zeg een half uur over te doen. Alles is van belang wat je waarneemt en ervaart of doet. Door met jezelf een tijd af te spreken, verhinder je dat je te snel stopt. Het heeft tijd nodig. Blijf terugkeren nadat je iets hebt opgeschreven en ga weer verder met waarnemen op diezelfde plek. Als je echt het gevoel hebt: ‘hier komt nu even echt niets nieuws meer’, dan pas ga je over naar de volgende plek. En als je alle plekken hebt gehad doe je de hele ronde weer even zorgvuldig opnieuw. Want als je alleen opstelt heb je kans dat energieën minder uitdrukkelijk naar voren komt. Het gaat om subtiele energieën die zich mogelijk, door het ontbreken van een begeleider die ze mee naar voren brengt, minder gaan uiten. Dan ga je ze zien door wat je doet en voelt aan jezelf en in jezelf. Door meerdere rondes te maken kun je langzaamaan een proces gaan zien. Geef het daarom vooral de tijd.

Van belang is ook of je ergens naar kijkt, of iets jouw aandacht trekt. Van belang is of jij of jouw huisdier een papier omdraait per ongeluk of een steen per ongeluk verschuift. Dta is allemaal deel van de opstelling. Zo ging de kat van Ingeborg (zie website www.natuurwezens.com, Wie is Ollie?) bij het begin van een opstelling meteen van twee stenen van hun papier afschuiven. Boodschap: in de opstelling zijn die niet belangrijk. Het concentreerde zich inderdaad om één persoon wiens steen de kat had laten liggen. Dit als voorbeeld. Ingeborgs kat is erg actief geweest in de opstelling. Maar ga jouw eigen magie ontdekken, als je wilt.

Wat ook belangrijk is als je alleen opstelt, is dat je niet overschakelt op erover denken: “wat betekent dat?” Dat vind ik zelf nog wel een uitdaging. Ik vraag me dat acuut bij alles af. Vaak voel ik wel aan in welke hoek iets zit. Maar soms helemaal niet. Dan zie ik het later pas, na de opstelling. Omdat het om de verhoudingen en bewegingen van energieën gaat, is het niet zo belangrijk of jij het snapt als wel dat het gebeurt. Het gebeuren regelt het zelf. Begrijpen of snappen is ook niet het goede woord. Het gaat om aanvoelen wat er gebeurt. In het gevoel wordt meer begrepen dan in het verstand. Als je wat meer met opstellingen werkt, valt dit waarschijnlijk reuze mee en kun je de bewegingen die gebeuren, volgen.